تعریف طراحی تجربه کاربری توسط سازمان ایزو بدین صورت است، UX مخفف User Experience که بیان گر رفتارها و احساسات کاربری است که از طریق ایجاد ارتباط و تعامل با محصول یا خدمات خاص دریافت میکند. در ارائه تعریف سادهتر آن میگوییم، در میان ارتباطی که انسان با کامپیوتر شخصی خود دارد، ابعاد و موارد کاربردی و تجارت بسیار با ارزش و با اهمیتی برای مخاطب به وجود میآید، که در عواطف و احساسات او تأثیر میگذارد.
میتوان گفت تجربه کاربری همان احساسی است که کاربران بعد از استفاده از محصولات و خدمات شما دارند. آیا میدانید اصطلاح تجربه کاربری از کجا آمد؟ در ادامه مقاله به جنبههای مختلف طراحی تجربه کاربری میپردازیم، پس با مجله تخصصی آژانس دیجیتال مارکتینگ تاس همراه باشید.
Table of Contents
تاریخچه تجربه کاربری UX
در دهه 80 میلادی برای نخستین بار واژه تجربه کاربری توسط دان نورمن استفاده شد. البته قبل از این اتفاق، مفهوم دیگری هم برای این اصطلاح بیان شده بود. سال ها است که انسان همواره در جستجوی بهبود فضای اطراف خود و دیگران است، تا انجام فعالیتهای خود به سادهترین شکل ممکن، صورت بگیرد. این فرآیند از گذشته و حتی دوران انسانهای غارنشین وجود داشته و به جریانی ادامه دار تبدیل شده است. به مرور زمان و پیشرفت تکنولوژی و فناوری در عرصههای مختلف، انسان بهترین شرایط را برای کاربری راحت خود در انواع فضاها رقم زد.
ارائه بهترین راهکار جهت حل تمامی مشکلات و برداشتن موانع به واسطه تجربه کاربری UX انجام میشود. طراحی تجربه کاربری این عملکرد را مهمترین هدف خود میداند، تا بدون هیچ گونه سختی، مناسبترین راه حل را به کاربر ارائه کند. دیگر نکتهای که در تجربه کاربری مورد توجه قرار میگیرد، بررسی جزئیات و سادگی آن است که باعث بهبود کیفیت در تجربه کاربری میشود.
البته تنها کاربرد راحت و آسان برای طراحی UX معیار محسوب نمیشود، اگر شما به ابعاد گوناگون گوشی آیفون دقت کرده باشید. میبینید که تجربه کاربری UX بسیار خوبی روی آن پیاده سازی شده است و علاوه بر استفاده آسان در این مدل از گوشی همراه، آپشنهای دیگر آن مانند سرگرمی و … تحت تاثیر تجربه کاربری قرار گرفته است.
اهمیت طراحی تجربه کاربری UX
با وجود تعداد کاربرانی که در دنیای رسانههای اجتماعی فعالیت میکنند و افرادی که در زمینههای مختلف دیجیتالی تخصص دارند، مانند سایت، نرم افزارها و بازیهای رایانهای، طراحی تجربه کاربری اهمیت زیادی پیدا کرده است. همه ما میدانیم که بسیاری از مخاطبان سایتها در شبکههای مجازی دارای صفحه هستند و از این طریق به کسب و کار و سرگرمی میپردازند. اما موضوعی که مورد اهمیت قرار میگیرد، وجود تجربه کاربری در تمامی این فضاها است.
باز هم باید دقت کنید که تجربه کاربری UX تنها به صفحات وب و اپلیکیشنها تعلق ندارد، به هر حال کاربران در فضای دیجیتال به تجربه کاربری بهای زیادی میدهند، زیرا آنها برای راحتی خود سریعاً ابزار دیگری را به وب سایت و یا اپلیکیشن شما ترجیح میدهند. بگذارید با یک مثال ساده این مورد را برای شما بازگو کنیم،
وقتی شما به محض خریدن خودکار با آن کار میکنید و میبینید که این خودکار دارای عیب و نقص میباشد فوراً تصمیم به عوض کردن آن با خودکاری دیگر میگیرید. دقیقاً مانند زمانی که وارد یک سایت میشوید و با دیدن شلوغی و ریخت و ریز و از همه مهمتر کندی سرعت لود شدن آن، در عرض چند ثانیه صفحه را میبندید و برای پیگیری کار خود سایت دیگری را انتخاب میکنید.
شرکتهای معتبر و حرفهای برای این که همواره بهترین شرایط را برای مخاطبان خود فراهم کنند و برای آنها تجربه خوبی را در بازدید از سایت و خدمات آنلاین رقم بزنند، به استخدام نیروی کارشناس UX یا طراح تجربه کاربری اقدام میکنند. اگر ادامه مقاله را دنبال کنید، به طور کامل در جریان کار و وظایف طراح تجربه کاربری قرار خواهید گرفت.
وظایف طراح تجربه کاربری چیست؟
پیش از آن که به تشریح وظایف و مسئولیتهای طراح تجربه کاربری بپردازیم، باید ببینید که شخصی که با UX سر و کار دارد، چه اهدافی را دنبال میکند؟ هدفی که متخصص UX از طراحی خود دنبال میکند، شامل ایجاد تجربه و انتقال احساسات خوب، از ابتدا تا انتهای فرآیند خرید به کاربر میشود. به طور کلی طراح تجربه کاربری، بهترین شرایط را برای راحتی کاربر و استفاده او از خدمات سایت مهیا میکند.
در حال حاضر شخصی که با استفاده از مهارتها و تخصصهایی که در این زمینه دارد، باید بتواند به آنالیز و تحلیل تمامی عناصر تأثیر گذار در تجربه کاربری بپردازد. متخصص UX باید به خوبی تشخیص دهد، خدمات و محصولاتی که در سایت ارائه میشود، به مخاطبان چه حسی را منتقل میکند؟ آیا محتواهای سایت، همان خواستهها و نیازهای کاربران است؟ آیا مخاطبان میتوانند به راحتی و به سرعت به محتوای خود دسترسی داشته باشند؟
فعالیتهای اصلی طراح تجربه کاربری چه زمانی شروع میشود؟
قبل از این که محصولی در سایت ارائه شود، طراح تجربه کاربری باید کار خود را آغاز کند. شناسایی مشتریان و بررسی نیازهای آنها نخستین گامی است، که باید بردارد و در صورت وجود محصول مشابه در سایت، چالشهای آنها را در این زمینه برطرف کند. متخصص UX با ارزیابی تجربههای مخاطبان، برای هر یک از آنها راهکاری در نظر میگیرد. این راهکارها به شناسایی رفتارهای مخاطب (شخصیتشناسی)، تحلیل اطلاعات آنها و … بستگی دارد.
چگونگی استفاده کاربر و ویژگیهای رفتاری تعیین میکند، که متخصص UX چه راه حلی را به او ارائه نماید. البته برخی از مواقع باید تمامی رفتارهای مخاطب را هنگام کار با سایت و خرید و مصرف محصولات و یا فعالیتهایی که از طریق اپلیکیشن انجام میدهد، را برای مدت زمان مشخصی تحت نظر داشته باشد. بعد از آن میتواند با شناخت کاملی که از او پیدا کرده است، بهترین و کاربردیترین راهکار را به او ارائه کند. متخصص تجربه کاربری میداند، که اگر در ارائه راه حل به مخاطبان بهترین عملکرد را داشته باشد، میتواند بهترین باز خوردها را از جانب آنها دریافت کند.
پیچیدگیهای شغلی طراح UX
هر چه بیشتر در این مقاله جلوتر میروید، متوجه سختی و پیچیدگی کار طراح تجربه کاربری میشوید. همه این مواردی که درباره تخصص طراح تجربه کاربری تا به اینجا گفته شد، تنها توضیحاتی درباره مفاهیم و چگونگی کار آنها در دنیای دیجیتال بود. طراح UX باید برای انجام بهترین خدمات، بالاترین تخصص و مهارت را داشته باشد. داشتن دانش مدیریت، برای دو مقوله بازاریابی و فروش محصولات، چگونگی طراحی بصری و شناخت جنبههای متفاوت زیباشناسی از مهمترین اطلاعاتی است که طراح تجربه کاربری باید یاد بگیرد. شناخت برخی از مفاهیم روانشناسی هم میتواند، در عملکرد حرفهای او تأثیر خوبی بگذارد.
برای تغییر ظاهر وب سایت خود یا بهتره مندی از خدمات UI می توانید از خدمات طراحی ui تاس استفاده کنید
هماهنگی مهمترین اصل کارهای گروهی
طراحی بهترین تجربه کاربری به یک اصل مهم میان چند رشته یا اعضای تیم بستگی دارد. حتماً تیمها و آژانسهای موفق دیجیتال مارکتینگ را دیدهاید که در زمینههای مختلف به طور پیوسته و منظم فعالیت میکنند. به واسطه هماهنگی و برنامه ریزی در بین اعضای گروهی که از کارشناس بازاریابی، طراح گرافیک، متخصص UX و UI تشکیل شدهاند. موفقیت به آسانی بهدست میآید.
ویژگیهای تجربه کاربری عالی
به نظر شما ویژگیهای یک تجربه کاربری فوقالعاده چیست؟ با مطالعه بخش قبلی مقاله درباره شناخت مخاطبان و ارائه بهترین راهکار، شاید تصور کنید پاسخ به این سؤال برای شما کمی سخت به نظر برسد. زیرا همان طور که میدانید، تجربه کاربری که برای انواع محصولات و کسب و کارها طراحی میشود، کاملاً متفاوت است و جزئیات در آنها تأثیر بسزایی دارد.
پیتر مارویل برای رسیدن به تجربه کاربری عالی و حرفهای، شش عنصر مهم را پیشنهاد میکند. او معتقد است با در نظر گرفتن این عناصر دست یابی به تجربه کاربری عالی به راحتی انجام میشود. البته قبل از اینکه این موارد را مطالعه کنید، باید این نکته را به شما بگوییم که در ابتدا ممکن است، با خواندن این موارد، تصور کنید اینها اصلاً ویژگیهای تجربه کاربری نیستند. اما کافیست کمی تأمل کنید، آن وقت متوجه خواهید شد که وجود این ویژگیها در کنار هم میتواند به موفقیت طراحی تجربه کاربری کمک کند.
سودمند بودن
محصولات و خدمات شما که به صورت تجربه کاربری به مخاطب ارائه میشود، باید، نیاز مخاطبان را هدف قرار گیرد و آن را برطرف کند.
امکان استفاده آسان
یکی از مهمترین ویژگیهای طراحی تجربه کاربری، در نظر گرفتن مسیر آسان برای استفاده راحت کاربران از خدمات و محصولات میباشد. بهترین راه جذب مخاطب، ارائه راهکارهای ساده به مخاطب است.
جذابیت و زیبایی محصول
زیباییشناسی در این ویژگی اهمیت بسیاری دارد، محصول شما علاوه بر این که باید قابلیت استفاده آسان و راحت را داشته باشد، باید از نظر مخاطب جذاب و زیبا به نظر برسد.
دسترسی راحت مشتری به محصولات
این ویژگی را حتماً مورد بررسی قرار دهید. زیرا اگر کاربر به دنبال محتوا یا محصول مورد نظر خود باشد و آن را با سرعت خیلی کم پیدا کند یا اصلاً به آن دسترسی نداشته باشد، سریعاً از سایت شما خارج میشود.
قابلیت استفاده برای همه افراد
تجربه کاربری محصولات شما باید به گونهای ارائه شود که همه اقشار جامعه امکان استفاده از آن را داشته باشند. همه کسانی که از اختلال یا معلولیت جسمی رنج میبرند و یا افرادی که در تأمین منابع مالی خود ناتوان هستند، باید بتوانند از تجربه کاربری شما به سادهترین شکل ممکن استفاده کنند.
اعتماد پذیر باشد
کاربران با اطمینان کامل از سایت شما خرید میکنند. آنها توقع دارند شما بهترین محصول را به آنها تحویل دهید و آنها را از ویژگیهای خوب و بد محصول مورد نظر آگاه کنید. در طراحی تجربه کاربری سعی کنید بین مخاطبان و کیفیت محصولات اعتماد سازی کنید. شما میتوانید با یادگیری مهارتهای لازم به یک متخصص طراحی تجربه کاربری UX تبدیل شوید و بهترین خدمات کسب و کار خود را به مخاطبان ارائه کنید.