در هر کجای دنیای گستردهی دیجیتال مارکتینگ که ایستاده باشید، به زودی متوجه خواهید این نوع فعالیت کاری با حدسیات و ابهامات ندارد. اگر روش کسب و کار آنلاین را انتخاب کردهاید باید بدانید که همه چیز در این حیطه قابل اندازهگیری و ارزیابی است و هرگونه تصمیمی با تحلیل داده و بررسی گرفته میشود. یکی از روشهای بسیار پرکاربرد برای سنجیدن و مقایسه کردن انتخابهایی که در هر زمینهای داریم، انجام آزمون AB است. اگر شما هم از آن دستهای هستید که دربارهی این آزمون و کاربردها و بازدهی بالای آن زیاد شنیدهاید، اما دقیقا اطلاعی از مفهوم و چگونگی انجام آن ندارید، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید. چرا که در این مطلب از آژانس دیجیتال مارکتینگ تاس به بررسی مسائل زیر خواهیم پرداخت:
- آزمون AB دقیقا چیست؟
- چرا باید این آزمون را انجام دهیم؟
- بررسی چه مواردی با انجام تست AB ممکن است؟
- چطور میتوانیم این تست را برای موضوعات مدنظر خود طراحی کنیم؟
- برای تحلیل نتایج از چه ابزارهایی کمک بگیریم؟
پیشنهاد میکنیم این مطلب را نیز مطالعه کنید:
Table of Contents
صفر تا صد لینک UTM به زبان ساده!
آزمون AB چیست؟
برای حفظ موقعیت در بازار آنلاین همواره نیازداریم که تصمیمات درست بگیریم و از بین گزینههای موجود انتخاب کنیم. باید انتخاب کنیم که کدام نسخه از اپلیکیشن را در مارکتها قرار بدهیم؟ کدام رنگ برای صفحهی فرود وبسایت تجربهی کاربری بهتری برای مخاطبان ما رقم میزند؟ و موقعیتهای بسیار دیگری که بایستی بین دو انتخاب سنجش منطقی انجام دهیم. ما به عنوان دیجیتال مارکتر تحلیلهایی داریم که ممکن است با ترجیحات کاربران همسو نباشد. آیا بایسستی هزینهها و خسارات روش آزمون و خطا را به جان بخریم؟
در این شرایط به سراغ آزمون AB یا تست کاربردپذیری میرویم تا بتوانیم با دیدگاه مخاطب خود تصمیم بگیریم.
این آزمون چطور کار میکند؟
آیا تجربه تست حساسیت را داشته اید؟ فرض کنید که بعد از خوردن بعضی از غذاها مثل پیتزا و ماکارونی دچار علائم شدید حساسیت میشوید. از آن جایی که مواد اولیه این غذاها با یکدیگر مشترکاتی دارد نمیتوانید به درستی تشخیص دهید که به کدام دسته از مواد غذایی حساسیت دارید؟ آیا ادویهها این کهیرهای سرخ را به پوست شما هدیه میدهند؟ یا کار مواد نگهدارندهی به کار رفته در طعم دهندههاست؟ برای دانستن پاسخ به سراغ پزشک میروید و بلافاصله درخواست آزمایش را دریافت میکنید. در این آزمایش، مقدار کمی نمونههایی از دستههای مختلف محرکها را در معرض پوست شما قرار میدهند تا ببینند بدن شما به کدام یک واکنش نشان میدهد. در انجام آزمون AB هم فرایند مشابهی طی میشود. شما فاکتور مشخصی را انتخاب میکنید. دو دسته جامعه آماری کوچک را آماده کرده و بعد در شرایط کاملا یکسان، دو نسخه مختلف را به دو گروه ارائه کرده و بر اساس عملکرد آنها تصمیم میگیرید.
اصلا چرا باید از آزمون AB استفاده کنیم؟
این که استفاده از این تست را به تمام مارکترها و صاحبان کسب و کار اینترنتی، فارغ از موضوع و نوع فعالیت آنها توصیه میکنیم دلایلی دارد. در این بخش به ۴ مزیت اصلی آزمون AB اشاره میکنیم:
- افزایش بازدید وبسایت
آزمایشهای مختلفی که درباره وبسایت خود انجام میدهید شما را به چیزی که کاربران تمایل و نیاز دارند که در اختیار داشته باشند نزدیکتر میکند. آزمودن عنوانها، صفحات فرود و… باعث میشود در جلب توجه مخاطب موفقتر باشید و باعث شوید افراد بیشتری روی لینکهای شما کلیک کنند. -
کاهش نرخ پرش
یکی از ناخوشایندترین تجربههای مارکترها زمانی است که میفهمند که کاربران زمان زیادی را در صفحاتی که آنها با تلاش و انگیزه فراوان ایجاد کردهاند، سپری نمیکنند. برای این که این تجربه ناخوشایند را به حداقل برسانیم لازم است آزمونهایی انجام بدهیم و مطالبی که برای زمان بیشتری کاربران را در سایت ما نگه میدارند تحلیل کنیم. عوامل بسیار زیادی مانند لحن نوشتار، فونت و رنگ انتخابی و … در این مورد دخیل هستند که تمامی آنها با آزمون AB قابل بررسی خواهند بود.
-
نرخ تبدیل بالاتر
فاکتورهای مختلفی در تصمیمگیری کاربران وبسایت برای دنبال کردن سرنخهایی که به آنها میدهید، دخیل هستند. با سنجیدن رنگها، محل قرارگیری سرنخها و حتی قسمتی از متن که به عنوان انکرتکست انتخاب میکنید میتوانید این فاکتورها را شناسایی کنید. واضح است که بعد از تشخیص ترجیحات کاربر میتوان انتظار داشت که فرمهای بیشتری پرشوند. و لینکهای بیشتری در آمار نرخ تبدیل سایت شما ثبت شوند.
-
کاهش انصراف از خرید
تجربه نشان میدهد که چبزی بین ۴۰ تا ۷۵٪ افرادی که اقدام به خرید اینترنتی میکنند در لحظهای که به صفحه پرداخت هدایت میشوند از تکمیل خرید منصرف میشوند. توجه داشته باشید که این افراد به طور دقیق با قصد خرید وارد سایت شدهاند چرا که تا مرحله پرداخت پیش رفته اند. پس عاملی وجود دارد که باعث میشود این افراد رفتار «انصراف از خرید» را نشان بدهند. با آزمودن عوامل مختلفی مثل سرعت لود شدن دو درگاه پرداخت، عکس های مختلف محصول ، طراحی صفحه و حتی قسمتی که هزینه ارسال نمایش داده میشود، میتوان موانع خرید را کشف کرده و درصد انصراف از خرید را تا حد قابل توجهی کاهش داد.
مراحل انجام تست AB
ممکن است با تمام مزایایی که برای آزمون بیان کردیم، این طور به نظر برسد که قرار است کار سخت و پیچیدهای را انجام بدهیم. خب خیالتان را راحت کنم، هیچ هم این طور نیست. فقط کافی است مراحل سادهی زیر را با دقت و ظرافت کافی انجام دهید.
۱. موضوع مقایسه را طور دقیق مشخص کنید
ممکن است لازم باشد چندین فاکتور را برای یکی از خروجیهایتان بسنجید. مثلا هم بازخورد دو رنگی که برای یک کلید انتخاب کردهاید را بسنجید. و هم بخواهید بفهمید کدام نوع عنوان مخاطب بیشتری را جذب میکند. نمیگوییم که سنجش همزمان فاکتورهای مختلف کاری غیرممکن است. اما برای این که نتیجه دقیقتر و بهتری بگیرید باید در هر آزمون یکی از این موضوعات را به تنهایی مورد آزمایش قرار دهید. کار سختی نیست، هر آزمون را برای یک نتیجه طراحی کنید. و عوامل مختلف را در نوبت های مختلف بسنجید!
۲. هدف تعیین کنید
حالا که موضوع را مشخص کردید لازم است دقیقا بدانید که کدام فرضیه شما برای کدام نتایج بایستی مورد آزمایش قرار بگیرد. اگر منتظر بمانید تا فکر کنید کدام معیارها برای شما مهم هستند ، اهداف شما چیست و تغییرات پیشنهادی شما چگونه ممکن است بر رفتار کاربر تأثیر بگذارد ، ممکن است آزمون را به موثرترین روش تنظیم نکنید. و در نهایت نتیجه مطلوبی از تست نگیرید. در این مرحله لازم است تمام فاکتورها غیر از مورد آزمایش را در دو محصول یکسان تعریف کنید. و درنظر داشته باشید که برای تصمیمگیری نهایی بایستی نسخه نهایی کار را وارد آزمایش کنید، نه یک نسخه آزمایشی. یعنی اگر قرار است یکی از دونمونه طراحی صفحه را در سایت اعمال کنید، نسخه نهایی و تکمیل شده همان طراحیها را در اختیار آزمون دهندگان قراردهید.
۳. جامعه آماری تصادفی انتخاب کنید
ما اغلب عادت داریم برای تست کردن محصولی که هنوز در اختیار عموم قرارندادهایم از دوستان و آشنایان کمک بخواهیم. مثلا متن ایمیل تبلیغاتی خود را به اعضای خانواده نشان دادهایم و میپرسیم: «اگه همچین درخواستی ازت بشه کلیک میکنی؟» یا نسخه اولیه اپلیکیشن را به دوستانمان نشان داده و میپرسیم « به نظر تو این تب جای مناسب و اسم مناسبی داره؟ کارکردش قابل فهم هست؟» در این حالت با دو مساله مواجهیم. اگر افراد مورد آزمون به طور تصادفی انتخاب نشوند احتمالا افرادی باشند که تفکر و سلایقی نزدیک به خودمان دارند. بنابراین فیدبک درستی از مخاطبان اصلی دریافت نمیکنیم. مساله دوم این که از آن جایی که این افراد با روش کار ما از قبل آشنا هستند ممکن است به نقاط ابهام و نارسایی هایی که برای مخاطبانی که اولین بار است محصول را میبینند برخورد نکنند.
بنابراین در این مرحله هر یک از دو محصول A و B را در اختیار تعداد مشخصی از جامعه آماری قرار میدهیم. این جامعه آماری باید به صورت تصادفی و ناشناس انتخاب شده باشند. مثلا نمونه کلید با رنگ A را در اختیار ۳۰ نفر در گروه A قرارداده و کلید با رنگ B را در اختیار ۳۰ نفر دیگر در گروه B قرار میدهیم. این افراد در زمان یکسان و در شرایط یکسان از سایت ما استفاده میکنند. پس از طی شدن زمان آزمون کارکرد دو کلید AوB را با استفاده از ابزارها با یکدیگر مقایسه و تحلیل میکنیم.
۴. با ابزارهای مورد نیاز آشنایی پیدا کنید
ابزارهای زیادی برای انجام و تحلیل نتایج تست AB ایجاد شده اند که شما میتوانید براساس نیازهای خود از هریک از آنها کمک بگیرید. ما در این قسمت سه تا از پرکاربردترین ابزارهای آزمون AB را به شما معرفی میکنیم.
ابزار Crazy Egg
شاید قویترین ابزاری که در این بخش معرفی کنیم همین تخم مرغ دیوانه باشد! اگر سابقه فعالیت نسبتا خوبی در مارکتینگ داشته باشید احتمالا از ویژگیهای زیاد این ابزار، برای اهداف مختلفی استفاده کردهاید. Crazy Egg علاوه بر ارائه آماری مثل گزارشات نرخ تبدیل دو ویژگی جذاب دیگر نیز به کاربران ارائه میکند. اولین آنها Heatmap یا نقشه حرارتی است. درست کاری که ابزار هاتجر برای سایت شما انجام میدهد. یعنی در این ویژگی میتوانید ببینید که کجاهای وبسایت شما کلیک بیشتری انجام میشود. ممکن است بعضی از قسمتهای متن در وبسایت شما، کاربران را به اشتباه بیندازد و فکر کنند که لینک یا کلیدی در اختیارشان قرار گرفته و روی آن کلیک کنند. و یا برعکس شما کلیدی روی سایت قراردادهاید که کلیکی نمیگیرد! از این ویژگی میتوان برای شناسایی چنین ایراداتی استفاده کرد.
ویژگی جذاب دیگر Scrollmap است. این ویژگی برای بررسی میزان خوانده شدن و جذابیت محتوایی که به کاربر ارائه میدهید کاربرد دارد. Scrollmap به صورت تصویری به شما نشان میدهد که کاربر پیش از ترک کردن سایت شما به کدام مطالب سر زده و تا کجای متن به خواندن ادامه داده است.
ابزار VWO
این ابزار دقیقا برای سنجش کارکرد متغییرهای مختلف طراحی شده است. به این صورت که یک داشبورد قوی با سنجش فاکتورهای مختلف در اختیار شما قرار میدهد. تا با استفاده از ویژگی دادهی هوشمند بتوانید موارد مورد نظر خود را برای این پلتفرم مشخص کنید. و با استفاده از آمارهای آن بتوانید به تحلیل برسید.
ابزار Google Optimize
در این ابزار میتوانید چندین متغییر را همزمان با یکدیگر مقایسه کنید. این ابزار محصول کمپانی گوگل است. بنابراین برای ثبت نام بایستی از Gmail استفاده کنید و میتوانید اکانت گوگل آپتیمایز را به آنالیتیکس و سایر ابزارهای گوگل نیز متصل کنید. در این ابزار میتوانید آزمون AB را به سادگی هرچه تمامتر تحلیل کنید. کافی است متغییر و URL را به گوگل بدهید و همه چیز از جمله سرعت ریدایرکت، پیوندهای بهینه و… را بررسی کنید.
جمع بندی
از این که تا انتهای مطلب همراه آژانس دیجیتال مارکتینگ تاس بودید، سپاسگذاریم حالا میتوانید آزمون AB خود را به بهترین شکل بسازید و مدیریت کنید. اگر سوال یا تجربه ای درباره این آزمون دارید میتوانید از قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.