محتوای زرد چیست و چرا باید از آن دور بمانیم؟

شاید گاهی با دیدن میزان بازنشر و لایک و توجهی که به برخی محتواها در سطح اینترنت ابراز می‌شود از ساخت محتوای مفید و سالم خودتان که با وجود رعایت تمام پروتکل‌های حرفه‌ای چندان بازخورد نمی‌گیرد، ناامید شوید. ما می‌دانیم مقایسه تعامل محتوا درباره آواز خواندن بد یک مدل یا اتفاق شخصی در زندگی بازیگران با محتوایی که ساعت‌ها و روزها زمان برده و مطابق با نیاز کاربران ساخته شده است چه حسی دارد. شاید تحریک کننده به نظر برسد که گاهی محتوای زرد تولید کنیم و بازخورد زیاد بگیریم. اما در این مقاله از آژانس دیجیتال مارکتینگ تاس توضیح خواهیم داد که چرا نباید این کار را بکنید. تا انتهای مطلب با ما همراه باشید و بخوانید:

• محتوای زرد چیست؟
• مفهوم محتوای زرد از کجا آمد؟
• ویژگی‌های محتوای زرد چیست؟
• چرا نباید محتوای زرد تولید کنیم؟

پیشنهاد می‌کنیم مطالعه کنید:

بهترین کتاب‌های بازاریابی محتوا که باید در ۲۰۲۱ بخوانید!

منظور از محتوای زرد دقیقا چیست؟

به طورکلی هر محتوایی که مطلب مفید و واقعی را بیان نکند، محتوای زرد نام دارد. این نوع محتوا با چند ویژگی بارز تشخیص داده می‌شود. اول این که در مورد مسائل پیش پا افتاده و عموما شخصی مطرح می‌شود. قصد دارد اسرار فاش کند یا از پشت پرده‌هایی که دانستن آن‌ها در زندگی مخاطب هیچ تاثیر مثبتی ندارد صحبت کند. یا بخواهد دانسته‌های قبلی خودتان را در قالب پاسخ به یک سوال مهم ارائه کند. که در واقع پاسخی هم به این سوال داده نمی‌شود. مثلا با محتوایی مواجه شوید که قرار است «درمان قطعی دیابت در سه گام» را به شما آموزش بدهد. و بعد بگوید، قند را از رژیم غذایی خود حذف کنید، انسولین‌تان را به موقع تزریق کنید و دم کرده فلان گیاه را بنوشید! اگر محتوای زرد را نمی‌شناسید کافی است برای لحظاتی اکسپلور اینستاگرام را باز و کمی اسکرول کنید.

اصطلاح محتوای زرد از کجا آمد؟

یک نشریه کودکان در اوایل قرن بیستم مطالبی چاپ می‌کرد که فقط وقت کودکان را پر می‌کرد و والدین را برای ساعاتی از سروصدای آنان در امان می‌داشت. این نشریه هیچ نکته آموزشی یا داستان ارزشمندی را چاپ نمی‌کرد. چرا که سیاست آن‌ها پایین آوردن قیمت و بالابردن تیراژ بود و برای این هدف بایستی از تیترهای هیجان انگیز و نوشته‌هایی که تولید آن‌ها زمان زیادی نمی‌برد استفاده می‌کرد. اتفاقا به نتیجه دلخواه هم رسید. از آن‌جایی تیتر این مجله با فونت درشت و رنگ زرد نوشته می‌شد، به سمبلی تبدیل شد که امروزه هر محتوای بی‌ارزشی را به آن نسبت می‌دهیم.

ویژگی‌های محتوای زرد

محتوای‌زرد در بسترهای زیادی به انتشار می‌رسد. در گذشته لقب «زرد» به مطبوعات و مجلات و تلویزیون نسبت داده می‌شد. اما چندسالی است که به فضای دیجیتال نیز راه یافته است. این مطالب هرجایی و در هر قالبی که منتشر شوند ویژگی‌های مشترکی دارند که آن‌ها را به راحتی قابل تشخیص می‌کند:

این محتوا هیچ بار علمی ندارد!

محتوایی که به این ترتیب تولید می‌شود، جز برای روانشناسان و جامعه شناسانی که روی این مسائل مطالعه می‌کنند هیچ بار علمی ندارد. یعنی شما پس از خواندن یا دیدن این محتوا چیزی به دست نیاورده‌اید و فقط زمان از دست داده‌اید.

عموما تیتر آن با بدنه محتوا همخوانی ندارد!

این اتفاق در روزنامه‌ها و مطبوعات زرد نیز زیاد رخ می‌دهد. این که تیترها تاحدی اغراق آمیز، تحریک کننده و مبهم باشند از اصول عنوان نویسی است. اما تیتر دروغین چیز دیگری است. در بسیاری از موارد تیتر تا حدی اغراق شده است که می‌دانیم این اتفاق امکان‌پذیر نیست، اما آن قدر تحریک کننده است که کلیک می‌گیرد. «لحظه ورود آدم فضایی‌ها به کاخ سفید» ، «اتهام به قتل خواننده مطرح» ، «گریه و اظهار عجز فلان سلبریتی» «فلان پیشکسوت به دیار باقی شتافت» همگی عناوین آشنایی هستند.

محتوای زرد توهم و امیدواهی می‌دهد!

سیستم مغز ما به گونه‌ای عمل می‌کند که همواره دنبال کوتاه‌ترین و ساده‌ترین راه حل برای نیازها و سوالات است. این ویژگی در خیلی از مسائل زندگی به ما کمک می‌کند، مثلا کوتاه‌ترین مسیر را برای رسیدن به محل کار انتخاب می‌کنیم. اما در برخی موارد هم می‌تواند به ضررمان عمل کند. یکی از واضح‌ترین مثال‌ها زندگی افرادی است که ادعا می‌کنند همه چیز در دنیا خوب است و فقط اگر به همه دردها و مشکلات لبخند بزنید زندگی بر وفق مراد می‌شود. و معمولا ادعا می‌کنند که خودشان به همین روش ثروتمند شده اند.

در حالی که می‌دانیم سلامتی و ثروت نیاز به انجام فعالیت‌های مستمر و درست دارند. این که بسیاری از این افراد ثروتمند شده‌اند دقیقا به دلیل سواستفاده از رنج و درد جامعه و برگزاری چنین سمینارها و پست‌هایی است. مثل این که من به بچه‌های سومالی بگویم اگر مهربان باشید گرسنه نخواهید ماند، ببینید من گرسنه نیستم. اما دلیل گرسنه نماندن من این باشد که عکاسی هستم که تصاویر گرفته شده از این بچه‌ها را به قیمت گزاف فروخته‌ام!

این محتوا کنجکاوی منفی را تحریک می‌کند!

افرادی که این محتوا رو تولید می‌کنند به خوبی می‌دانند که انسان‌ها عموما در زندگی اجتماعی خود سعی می‌کنند از انجام کارهایی که منطقا درست نیست اجتناب کنند و درصدی از آن به دلیل حفظ وجه اجتماعی است. اما در فضای مجازی این جانب احتیاط و منطق کمی کنار می‌رود و افراد تا حد بیشتری می‌توانند چیزی که با عنوان «Guilty Pleasure» یا لذت مخفیانه با احساس تقصیر می‌شناسیم، را انجام بدهند.

این محتوا به شدت دوره‌ای است!

همین که خبر یا محتوای واقعی که برای مردم دارای اهمیت است منتشر بشود، پشت سر آن سیل محتواهای جنجالی و اغلب جعلی در سطح اینترنت سرازیر می‌شود. از فوت نابهنگام یک فرد محبوب تا اتفاقات ورزشی و حتی ترندهای آموزشی روز! هر اتفاقی که در کوتاه مدت برای مردم مهم بشود سوژه تولید محتوای زرد هم می‌شود. اگر مطالب وبلاگ تاس را تا چند سال آینده هم بخوانید باز کاربردی خواهند بود. چون بر اساس حقایق علمی تولید می‌شوند و در صورت اضافه شدن موضوع جدیدی به علم به روز می‌شوند. اما بسترهای محتوای جعلی به شدت لحظه گرا بوده و از هیجانات مثبت و منفی جامعه سو استفاده می‌کنند.

چرا باید از انتشار محتوای زرد بپرهیزیم؟

درست است که این نوع محتوا به یک باره جمعیت زیادی را به سمت رسانه‌ها می‌کشاند و هرچیزی که ما از کاربران می‌خواهیم شامل تعامل و بازدید را به طرز عجیبی بالا می‌برد. اما جدا از این که این روش جذب مخاطب شرافتمندانه نیست، معایبی نیز دارد که در این بخش به آن‌ها می‌پردازیم:

۱. اعتماد کاربران را سلب می‌کند

اگر دنبال پاسخ سوالی بگردید مثلا این که فردا تعطیل است یا نه؟ آیا محدودیت ترافیک برداشته شده یا خیر؟ چه ویژگی‌هایی باعث بهبود سئو می‌شوند؟ و سوالات بیشمار دیگر. احتمالا موتورهای جستجو لیست بلند بالایی از وبسایت ها که به سوال شما پاسخ داده‌اند را برایتان فراهم می‌کنند.  با علم به این که افراد معمولا به سراغ سه نتیجه اول جستجوی گوگل می‌روند، اگر وبسایت‌های اول تا سوم از آن دسته‌ای باشند که قبلا در آن محتوای زرد خوانده‌اید آیا کلیک می‌کنید؟ باقی کاربران هم به همین ترتیب. شاید در ابتدا بتوان با این روش مخاطب زیادی را جذب کرد اما به مرور اعتماد کاربران سلب شده و خسارات جبران ناپذیری به بزرگترین سرمایه شما یعنی اعتبارتان نزد مخاطبان وارد می‌شود.

۲. امکان ریپورت شدن و از دست دادن صفحه در شبکه‌های اجتماعی

رسانه‌های بسیاری از جمله شبکه‌های اجتماعی اینستاگرام فیسبوک و توییتر امکان ریپورت یا گزارش عملکرد بد را برای صفحات مجازی خود به وجود آورده‌اند. اگر جمعیت زیادی با یک محتوای غیرواقعی به صفحه شما جلب می‌شوند، بایستی احتمال بدهید که درصد بالایی از این افراد شما را به خاطر محتوای جعلی ریپورت کنند. تعداد بالای ریپورت می‌تواند واقعا دردسر ساز باشد. علاوه بر این شبکه‌های اجتماعی مکانیزم‌های صحت سنجی دارند که روز به روز پیشرفته‌تر می‌شود. به طور مثال رسانه توییتر در ابتدای ۲۰۲۱ سامانه‌ای تدوین کرده که اخباری درباره بیماری کرونا که با منابع معتبر همخوانی ندارند را به صورت خودکار حذف کرده و کاربر را برای مدتی از فعالیت محروم می‌کند.

۳. هرچه در بازاریابی دیجیتال رشته‌اید، پنبه می‌شود!

محور اصلی دیجیتال مارکتینگ، معرفی کسب و کار و محصول و خدمات آن است. این هدف در قالب تولید و بازاریابی محتوا صورت می‌گیرد. یعنی با استفاده از محتوای خوب و مفید و همراستا با نیاز کاربران توجه آن‌ها را به رسانه و برند خود جلب می‌کنید. و با همراهی این افراد تا مراحل نهایی خرید و خدمات پس از فروش آن‌ها را به مشتریان دائمی و طرفداران خود تبدیل می‌کنید. با انتشار محتوای جعلی و زرد شما در لحظه توجه مخاطبان زیادی را می‌گیرید. و با از بین بردن اعتبار رسانه خود تمام پل های پشت سر در دیجیتال مارکتینگ را خراب می‌کنید.

جمع‌بندی

انتشار محتوای زرد چیزی جز سوار شدن بر هیجانات لحظه‌ای مردم نیست. اگر بعد اخلاقی و سو استفاده از نقاط ضعف جوامع را درنظر نگیریم، این مساله به ضرر خود شما هم هست. چرا که فواید آن هم لحظه‌ای و هیجانی هستند اما ضررهایش مانا و جبران ناپذیرند. اگر سوال یا تجربه‌ای در این زمینه دارید می‌توانید از قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید. همچنین فراموش نکنید که برای دریافت استراتژي یا خدمات تولید محتوا و بازاریابی محتوا همواره می‌‌توانید روی تاس حساب کنید.