تایپوگرافی چیست و چه کاربردی دارد؟ | اصول و مراحل طراحی تایپ نگار + بهترین ابزارها

اگر فکر می‌کنید تایپوگرافی یک مفهوم ناشناخته برای شماست و هیچ پس‌زمینه‌ی فکری از آن ندارید، کافی است کفش راحتی‌تان را بپوشید و یکی دوساعت در شهر قدم بزنید. روی بیلبوردها، بنرهای تبلیغاتی، پوسترهای تئاتر و کنسرت، لوگوی برندها و بسیاری از جاهای دیگر با نوشته‌هایی رو به رو می‌شوید که به زیبایی در هم پیچ و تاب خورده‌اند. و تصویری ساخته‌اند که هم می‌توانید بخوانید و هم به عنوان یک هنر گرافیکی از آن لذت ببرید. همین چیزی که بارها و بارها دیده‌اید نامش تایپوگرافی است! روشی در تصویرپردازی و تبلیغات که در جاهای مختلفی از زندگی با آن مواجه می‌شویم. در این مطلب از آژانس دیجیتال مارکتینگ تاس قرار است درباره این هنر نسبتا نوپا موارد زیر را بررسی کنیم:

• تایپوگرافی چیست؟
• چرا و کجا باید از تایپوگرافی استفاده کنیم؟
• معرفی عناصر محتلف تایپوگرافی
• چطور تایپوگرافی جذاب بسازیم؟
• نمونه‌های موفق تایپوگرافی

حتما مطالعه کنید:

بهترین ابزارهای طراحی UI را بشناسید! (+معرفی ۸ نرم‌افزار طراحی UI)

تایپوگرافی چیست؟

اگر بخواهیم یک تعریف آکادمیک و عصا قورت داده از تایپوگرافی ارائه بدهیم باید بگوییم: «تایپوگرافی یا به فارسی غیر سلیس نویسه نگاری هنری است که در آن از تکنیک‌های فن حروف چینی برای تصویری ساختن نوشته استفاده می‌شود. »

اما اگر بخواهیم تایپوگرافی را ساده و قابل قهم توضیح دهیم، بایستی اول از شما بخواهیم به تصویر زیر نگاه کنید:

این پوستر را به خاطر دارید؟ پوستر رسمی فیلم هالیوودی ۳۰۰ که ما ایرانی‌ها از آن متنفر بودیم! در این فیلم به ظاهر مستند که درباره‌ی پادشاهی خشایارشاه ساخته شده‌است، سعی شده بود تا تصویر اندیشمند و منطق‌گرای حاکمان هخامنشی با چهر‌ه‌ای خون‌ریز و عیاش و عاری از تمدن جایگزین شود. گرچه این هدف به خودی خود پلید و ناپسند است، اما هوشمندی طراح پوستر شایان توجه است.

همانطور که در تصویر می‌بینید، نام فیلم یعنی عدد ۳۰۰ با رنگ قرمز و فونتی زاویه دار و خشن نوشته است که کاملا حس خشونت و خون‌ریزی را القا می‌کند. در نگاه اول نه ولی شاید در نگاه دوم و سوم متوجه شوید که عدد ۳۰۰ طوری نوشته شده است که ممکن است به صورت Zoo یعنی باغ وحش هم خوانده شود.

تایپوگرافی یعنی همین:  استفاده از فونت و رنگ به همراه حجم زیادی از خلاقیت برای القا کردن حس از طریق تصویری کردن نوشته‌ها!

چرا تایپوگرافی در دیجیتال مارکتینگ اهمیت دارد؟

خب، تا حالا فهمیدیم که تایپوگرافی چیست و چه ماهیتی دارد. اما سوال مهم‌تر این است که چرا تایپوگرافی در دیجیتال مارکتینگ اهمیت دارد و اصلا چرا باید از آن استفاده کنیم. برای پاسخ به این سوال بایستی به سه مساله اشاره کنیم:

۱. نویسه نگاری، باعث ایجاد شناخت برند می شود

استفاده از طراحی‌های ویژه با نام برند خود با تکنیک تایپوگرافی نه تنها به سایت شما هویت می‌بخشد، بلکه باعث پررنگ شدن نام و نماد شما در ذهن کاربران می‌شود. بدین ترتیب اگر اثر به یادماندنی با نام تجاری خود خلق کرده باشید همیشه در ذهن مخاطبان خواهید ماند. به مثال زیر درباره برند Drop که به خوبی حس افتادن را القا می‌کند توجه کنید. با دیدن این تایپوگرافی خلاقانه آیا ممکن است شما این نام را از خاطر ببرید؟

۲.نویسه نگاری بر تصمیم گیری تأثیر می گذارد

شاید بدانید که ۶۵٪ مردم کل دنیا اطلاعات را از طریق تصاویر بهتر به خاطر می‌سپارند و داده‌های شنیداری و حسی دیگر را نیز به صورت ناخودآگاه در ذهن به داده‌ی بصری تبدیل کرده، سپس به حافظه بلند مدت می‌سپرند. یک بار دیگر تکرار کنید! شصـــــت و پنـــــج درصد!! یعنی بیش از نیمی از تمامی مخاطبان. فکر می‌کنید این آدم‌ها تحت تاثیر یک طراحی خوب با چند کاراکتر و حرف قرار نخواهند گرفت؟ ما می‌گوییم مغز آن‌ها پیش از آن که خودشان متوجه شوند تایپوگرافی چشم نواز را به هر نوع دیگری از نوشتار ترجیح می‌دهد و آن را انتخاب می‌کند. 

۳. نویسه نگاری، توجه خوانندگان را به خود جلب می کند

تایپوگرافی خوب می تواند تفاوت بین ماندن یک دقیقه یا نیم ساعت در وب سایت شما را تعیین کند. مهم است که وب سایت شما از نظر بصری تحریک کننده و به یادماندنی باشد و تایپوگرافی نقش بسزایی در این روند دارد.

بهترین ابزارها برای ایجاد تایپوگرافی

مثل هر فعالیت حرفه‌ای دیگری، برای طراحی تایپ نگار نیز باید از ابزارهای ویژه آن استفاده کنید. ما در این قسمت سه تا از پرکاربردترین ابزارها را معرفی می‌کنیم اما شما می‌توانید از هر ابزار گرافیک دیگری که به آن تسلط دارید برحسب نیاز استفاده کنید.

فتوشاپ دوست قدیمی!

هرجا سخن از طراحی باشد، اولین ابزاری که به ذهن هریک از ما می‌آید فتوشاپ است. این که تا اینجای مطلب رسیده‌ابد یعنی به نوعی با کار طراحی سروکار دارید. پس حتما با فتوشاپ به عنوان ابزار مادر آشنایی لازم را دارید. نیازی به گفتن نیست که همیشه می‌توانیم برای تغییر در رنگ و فرم و ساختار روی فتوشاپ حساب کنیم!

Gridlover دستیار اندازه گیری!

در ابتدای متن اشاره کردیم که اگر فونت منتخب شما نسخه وریبل یا متغیر داشته باشد می‌توانید تغییرات مورد نظر خودتان را به صورت دستی و مطابق با سلیقه شخصی خود روی آن اعمال کنید. اما اگر نسخه وریبل فونت مورد نظر خود را پیدا نکردید، کافی است این ابزار را دانلود و نصب کنید تا بتوانید وزن دلخواهتان را از فونت‌های منتخب خود دربیاورید. 

کتابخانه‌های فونت، منبع الهام!

برای این که بتوانید یک تایپوگرافی خوب و خلاق طراحی کنید، بایستی از قبل نمونه‌های خوب و خلاق زیادی را دیده باشید. بهترین جا برای الهام گرفتن و رها کردن قوه خلاقه، کتابخانه‌های فونت است. در سایت‌هایی مثل گوگل فونت یا font.com علاوه بر این که می‌توانید به منابع کامل تمامی فونت‌ها اعم از فانتزی و کلاسیک و… نمونه‌های جذاب تایپوگرافی که برای معرفی و تبلیغ فونت‌ها طراحی می‌شوند را ببینید. 

عناصر مختلف تایپوگرافی

برای شروع کار تایپوگرافی ، ابتدا باید با هفت عنصر اصلی طراحی تایپی آشنا شوید.  این هشت عنصر عبارتند از:

۱. فونت‌ها و حروف چاپی

شاید اگر کار شما به حوزه طراحی و نگارش مرتبط نباشد فرق بین فونت و حروف چاپی را ندانید. اولین ابزاری که شما برای نویسه نگاری در اختیار دارید فونت‌ها هستند. فونت را همگی ما می‌شناسیم: وزیر، ایران سنس، یکان و… که شکلی خاصی از نگارش حروف را ارائه می‌دهند فونت هستند. اما این فونت‌ها وزن‌ها و حالت‌های مختلفی دارند. مثلا می‌توانند Bold یا ضخیم شوند یا کج نوشته شوند و… معمولا فونتی که انتخاب می‌کنید با پکیج وزن‌های مختلف آن برای دانلود در اختیارتان قرار می‌گیرد. و می‌توانید به صلاح دید خود و تناسب کاری که انجام می‌دهید از آن استفاده کنید. اگر وزن‌های ارائه شده برای کارتان کافی نبود می‌توانید دنبال وریبل فونت یا نسخه متغییر فونت (در صورت وجود) بگردید و ویژگی‌های فونت را به صورت دستی تغییر دهید. 

۲.حروفچینی

می‌دانید که فونت‌ها را از لحاظ چینش حروف به سه دسته تقسیم می‌کنند: فونت‌های سریف، فونت‌های غیرسریف و فونت‌های تزیینی. فونت‌های سریف دسته‌ای از فونت‌ها هستند که لبه‌های مشخصی دارند که به خوبی از زمینه تشخیص داده می‌شوند. اما حالت رسمی‌تری داشته و برای روزنامه‌ها و متون رسمی استفاده می‌شوند. فونت‌های غیرسریف از این دسته فانتزی‌تر بوده و یکنواحتی دسته قبل را القا نمی‌کنند. دسته سوم فونت‌های تزیینی هستند که کاملا فانتزی بوده و شکل غیر رسمی و نسبتا نامتعارفی را نمایش می‌دهند. استفاده از هریک از این دسته‌های فونت به سلیقه و انتخاب طراح بستگی دارد. اما به طور معمول طراحان UI از فونت‌های تزیینی استفاده نکرده و با استفاده از دو دسته اول و افزودن مفهوم به آن، تایپوگرافی را ایجاد می‌کنند. 

در این تصویر تناسب به کارگیری رنگ، کاراکتر و فرم به خوبی مفهوم آزادی را القا می‌کند.

۳. تضاد یا کنتراست

میزان کنتراستی که در طراحی تایپوگرافی به کار می‌گیرید، دقیقا القا کننده‌ی میزان توجهی‌ است که درنظر دارید برای بخش منتخب خود بگیرید. شما از طریق کنتراست می‌توانید ایده یا پیامی که قصد دارید روی آن تاکید کنید را به مخاطب بفمانید. اکثر طراحان با ایجاد حروف مختلف ، رنگ ها ، سبک ها و اندازه ها برای ایجاد تأثیر و از بین بردن صفحه ، کنتراست ایجاد می کنند.

۴. ثبات

استفاده از یک فونت ثابت در هر طرح نویسه نگاری بهترین شکل ممکن است. اما ممکن است بسته به نوع کاری که انجام می‌دهید، مجبور شوید بیش از یک فونت استفاده کنید. در نظر داشته باشید که استفاده بیش از سه فونت مختلف در یک طرح، توصیه نشده و باعث گیجی مخاطب و بی‌نظمی طرح می‌شود. 

۵. فضای سفید

فضای سفید که اغلب به عنوان “فضای منفی” خوانده می شود ، فضای اطراف متن یا گرافیک است. این مساله اغلب نادیده گرفته می‌شود، اما استفاده صحیح از فضای سفید باعث می شود که رابط کاربری شما به هم نریزد و متن قابل خواندن باشد. برخلاف تصور عموم فضای سفید حتی می تواند توجه را به متن جلب کرده و یک تجربه کلی خوب را ابه مخاطب بدهد. فضای منفی اغلب به شکل حاشیه یا فقط مناطقی بدون متن و گرافیک در می آید.

۶. هم ترازی

ترازبندی معیاری است که نظم صفحه و تقسیم وزن طرح‌ها را ممکن می‌سازد. به زبان ساده‌تر در ترازبندی با رعایت قوانینی که براساس روانشناسی و مهندسی طراحی شده‌اند، مطمئن می‌شویم که فضای درستی را به کاراکتر‌ها، گرافیک و سایر عناصر مورد استفاده اختصاص می‌دهیم. با درنظر گرفتن هم‌ترازی به چشمان مخاطب احترام می‌گذاریم و طراحی به آن‌ها چشم‌نوازی ارائه می‌کنیم  به طور مثال اگر متن فارسی را به صورت چپ چین در فضا ارائه کنیم ممکن است برای مخاطبی که عادت دارد متن فارسی را از سمت راست شروع کند، زننده به نظربرسد. بنابراین بهتر است پیش از اقدام در جهت طراحی نویسه نگاری به استانداردهای ترازبندی در طراحی صنعتی نیز اطلاعاتی کسب کنید.

۷. رنگ

قسمت هیجان انگیز طراحی نویسه نگاری انتخاب رنگ است. این قسمتی است که بیش از همه در آن امکان ابراز خلاقیت دارید. حواستان باشد که حساسیت انتخاب رنگ درست به اندازه جذابیت آن بالاست. یک طراح خوب بایستی شناخت کاملی از روانشناسی رنگ داشته باشد. یعنی بداند کدام دسته از رنگ‌ها چه حسی را به بیننده القا می‌کنند. در این بخش می‌توانید از ابزارهایی مثل adobe color استفاده کنید تا مناسب‌ترین و اصولی‌ترین ترکیب رنگ‌ها را انتخاب کنید و تناسب رنگ‌های منتخب خود با تم وبسایت بسنجید. در این بخش بایستی به سه مولفه زمینه رنگ، میزان به کارگیری و اشباع آن توجه کنید. 

برای تغییر ظاهر وب سایت خود یا بهتره مندی از خدمات UI  می توانید از خدمات طراحی ui  تاس استفاده کنید

جمع بندی

در این مقاله درباره‌ی مفهوم و کاربرد تایپوگرافی صحبت کردیم. حالا شما می‌توانید با استفاده از این تکنیک به جذابیت‌های سایت خود بیفزایید و جلوه‌های بصری مناسب‌تری به کاربران خود ارائه کنید. از این که همراه آژانس دیجیتال مارکتینگ تاس هستید، سپاسگزاریم. پیشنهاد می‌کنیم برای خواندن مقالات بیشتر به دسته بندی‌های وبلاگ تاس سر بزنید. اگر پرسش و یا تجربه‌ای در زمینه مطالبی که خواندید دارید، می‌توانید در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.